Jeżeli w zakładzie pracy dochodzi do wypadku przy pracy, to na pracodawcy ciąży obowiązek udzielenia niezbędnej pomocy poszkodowanemu pracownikowi, a także przeprowadzenia postępowania powypadkowego zgodnego z obowiązującymi przepisami.
W razie wypadku przy pracy należy:
1. Udzielić pierwszej pomocy.
W pierwszej kolejności poszkodowany lub świadek zdarzenia zgłasza wypadek. Pracodawca jest zobowiązany do udzielenie pierwszej pomocy pracownikowi jak i innym osobom, a także do działania w taki sposób, żeby zapobiec dalszemu zagrożeniu.
2. Zabezpieczyć miejsce wypadku.
Należy odpowiednio zabezpieczyć miejsce wypadku, aż do momentu ustalenia przyczyn i okoliczności wypadku, a zwłaszcza:
– uniemożliwić włączenie maszyn i urządzeń, które zostały zatrzymane wskutek wypadku,
– uniemożliwić dostęp niepowołanym osobom,
– przeciwdziałać zmianom w rozmieszczeniu maszyn, urządzeń, narzędzi – ich lokalizacja może pomóc w odtworzeniu sposobu powstania wypadku i ustaleniu przyczyny
3. Zawiadomić właściwe organy np. Państwową Inspekcję Pracy oraz Prokuraturę
W przypadku wypadku śmiertelnego, ciężkiego lub zbiorowego pracodawca ma obowiązek przekazać informację właściwemu ze względu na miejsce zdarzenia Okręgowemu Inspektorowi Pracy oraz powiadomić Prokuraturę.
4. Powołać zespół powypadkowy.
W celu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku powołuje się zespół powypadkowy w którego skład wchodzą pracownik służby bezpieczeństwa praz społeczny inspektor pracy. W przypadku braku obowiązki stworzenie służby bezpieczeństwa, zadania te wykonuje pracodawca lub oddelegowany pracownik, któremu pracodawca przekazał zadania służby BHP lub specjalista spoza zakładu. Kiedy w zakładzie nie ma społecznego inspektora pracy zamiast niego może wystąpić przedstawiciel pracowników posiadający aktualne zaświadczenie o szkoleniu w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.
5. Ustalić okoliczności i przyczyny wypadku.
W celu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przeprowadza się szereg czynności na koszt pracodawcy, a w szczególności:
– szczegółowe oględziny miejsca wypadku (maszyny, urządzenia, warunki pracy),
– wykonanie dokumentacji fotograficznej, sporządzenie szkiców sytuacyjnych itp.,
– wysłuchanie poszkodowanego,
– wysłuchanie ewentualnych świadków wypadku,
– zebranie wszelkich przydatnych dowodów,
– uzyskanie dokumentacji i informacji od lekarzy udzielających pomocy, leczących,
– zebranie dowodów od innych służb (np. Policja, Straż Pożarna, Pogotowie Gazowe)
– dokonanie kwalifikacji wypadku zgodnie z przepisami ustawy o ubezpieczeniu społecznym
6. Stworzyć protokół powypadkowy, który jest następnie zatwierdzany przez Pracodawcę oraz przekazywany Poszkodowanemu oraz w przypadku wypadków ciężkich, zbiorowych lub śmiertelnych właściwym organom.
Zespół powypadkowy w wyniku przeprowadzonych czynności wymienionych w punkcie wyżej przygotowuje protokół powypadkowy. Jest on podstawą do starania się przez poszkodowanego lub jego rodzinę o odszkodowanie. W protokole powypadkowym powinny być zawarte wszystkie istotne informacje dotyczące okoliczności wypadku i jego przyczyn wraz z dokumentacją taką jak: wyjaśnienia świadków, poszkodowanego, zaświadczenia lekarskie, zdjęcia i szkice z miejsca wypadku.
Na przygotowanie protokołu zespół powypadkowy ma 14 dni od momentu zgłoszenia wypadku. Następnie poszkodowany ma możliwość zapoznania się z protokołem i ewentualnie wnieść do niego uwagi i zastrzeżenia. W przypadku ich wniesienia zespół powypadkowy ma 5 dni na ich uwzględnienie. Następnym etapem jest zatwierdzenie protokołu przez pracodawcę, na co ustawodawca daje kolejne 5 dni.
Gotowy protokół przekazuje się poszkodowanemu lub jego rodzinie w przypadku wypadku śmiertelnego. W przypadku wypadków ciężkich, zbiorowych lub śmiertelnych protokół przekazuje się również właściwym organom tj. Prokuraturze oraz Państwowej Inspekcji Pracy.